Kompetencje "zwinnego" menedżera
Zwinne podejście do planowania i realizacji celów wymaga kompetencji umieszczonych w trzech wymiarach określonych umownie jako:
- Materialny
- Emocjonalny
- Koncepcyjny
Każdy z tych wymiarów może mieć większe lub mniejsze znaczenie, w zależności od tego jaką rolę pełnisz lub na jakim szczeblu organizacji się znajdujesz. Jeśli jesteś menedżerem na wyższym szczeblu i kierujesz pracą zespołu lub wielu zespołów konieczne jest wykorzystanie kompetencji przypisanych do każdego z tych wymiarów.
Wymiar materialny
Dotyczy zarządzania zasobami, w tym materialnymi jak i niematerialnymi. Zasoby są niezbędne do podążania w określonym kierunku. Kompetencje w tym wymiarze dotyczą myślenia i działania skoncentrowanego na tym jak zapewnić i wykorzystać zasoby, jak je zorganizować oraz jak kontrolować ich wykorzystanie. Zarządzanie wiąże się ze zrozumieniem czynników sukcesu, określeniem celów pośrednich i odpowiednim przygotowaniem procesów wspierających realizację tych celów. Służy stworzeniu warunków w których możliwe będzie zrealizowanie zaplanowanych zadań. Wymaga także umiejętności rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji.
Jeśli pracujesz w takich warunkach, gdzie sam planujesz i realizujesz przekazane cele wówczas zarządzanie i praca w „wymiarze materialnym” jest podstawą na której budujesz swoją skuteczność. W pewnym sensie zarządzasz sam sobą, swoim czasem, zadaniami itp.
Sytuacja zmienia się jeśli stajesz się odpowiedzialny za pracę zespołu, czyli dwóch lub większej liczby osób. Wówczas poza zarządzaniem potrzebujesz dodatkowego wymiaru kompetencji – wymiaru emocjonalnego - związanego z przywództwem.
Wymiar emocjonalny
To obszar związany z wartościami i morale. Dotyczy kompetencji pozwalających motywować ludzi do podążania w określonym kierunku i realizacji zadań. Oczywiste jest, że praca wsparta przywództwem powinna przynosić lepsze efekty niż ta realizowana bez niego. Przywództwo wymaga działania zapewniającego równowagę w zadaniach wykonywanych przez poszczególne osoby. Wymaga także umiejętności budowania i utrzymania zespołu przy uwzględnieniu jego umiejętności. Miarą efektywności w wymiarze emocjonalnym jest widoczna chęć do działania. Zespół deklaruje przygotowanie i gotowość do podejmowania wyzwań. Działa i komunikuje się z entuzjazmem – jest zmotywowany. Przywództwo wiąże się z pokonywaniem barier mentalnych i wątpliwości. Jest pochodną entuzjazmu lidera. W momencie kiedy pojawiają się problemy skuteczne przywództwo angażuje zespół w ich rozwiązanie.
Wymiar koncepcyjny
Wymaga podejścia intelektualnego, kreatywności, szerszego spojrzenia na rzeczywistość. Obejmuje przygotowanie i zakomunikowanie szerszej koncepcji działania. Wiąże się z podjęciem i przekazaniem decyzji do podążania w określonym kierunku. Kładzie nacisk na pytanie „po co?” lub „dlaczego?”. Wymaga zrozumienia sytuacji, otoczenia oraz uwarunkowań wpływających na planowane działania. Rezultaty pracy w tym obszarze obejmują przygotowanie strategii, wyznaczenie kierunku działania oraz określenie gotowości organizacji do realizacji planów. W wymiarze koncepcyjnym ważna jest umiejętność myślenia projektowego. Projektowanie (Design) prowadzi do stworzenia spójnej i zharmonizowanej koncepcji wyrażonej w postaci wizji lub celów. Wydawanie poleceń wymaga spojrzenia na fakty i sytuację. Wymaga także tworzenia wariantów - testowania i wybierania tych, które na dany moment najlepiej pasują do sytuacji.
Miarą efektywności w tym wymiarze jest zbudowanie gotowości zespołu do działania. Gotowość oparta na poczuciu sensu. Zespół potrafi odpowiedzieć na pytanie „czego od nas oczekujesz?” To co ważne w tym wymiarze, to dbałość o jasność i prostotę komunikatu. Przekazując informacje lider musi być pewien, że jego komunikat nie zbuduje chaosu. Informacja o kierunku działania nie powinna być przekazywana dopóki nie jest zrozumiała i prosta.
Myślenie i działanie biznesowe wymaga wielowymiarowego profilu kompetencyjnego - szczególnie wtedy kiedy jest oparte o pracę zespołową. W sytuacji kiedy musimy przewodzić, nie możemy przecież wydawać jedynie ”suchych” poleceń. W sytuacji kiedy budujemy koncepcje i przygotowujemy się do ukierunkowania zespołu należy uważać na przesadny entuzjazm, aby nie stworzyć planów i strategii w których „porwiemy się z motyką na słońce”. Z kolei energiczne i entuzjastyczne przywództwo będzie potrzebne, aby ruszyć z miejsca w kierunku zaplanowanych celów.
* * *
Skuteczność w realizacji celów nie zależy tylko od tego, aby dobrze przetłumaczyć strategię na działania operacyjne. Osoby na stanowiskach kierowniczych z wysokimi ambicjami muszą się przygotować do prowadzenia zespołów w kierunku wysokiej efektywności. Oczekują podejścia i narzędzi, dzięki którym będą mogli wielowymiarowo rozwijać swoje kompetencje i wzmocnić skuteczność w realizacji celów.
Zobacz więcej: Zwinne projektowanie celów i strategii