Inspiracja
WPROWADZENIE
W pewnym sensie inspiracją do napisania tego podręcznika była Kostka Rubika. Wiem, wiem, to już raczej archaiczna łamigłówka. Ale mam nadzieję, że ją znasz i przynajmniej raz miałeś/-łaś okazję podjąć próbę jej ułożenia. Oczywiście, to nie jedyna inspiracja. Ponieważ podręcznik jest umieszczony w kontekście zarządzania - a mówiąc ściśle projektowania biznesu - kolejną były potrzeby firm i menedżerów związane z wyznaczaniem celów oraz budowaniem strategii.
Zajmuję się tym obszarem zawodowo i jako project manager, projektant biznesu i trener zarządzania. Bagaż doświadczeń i przemyśleń w pewnym sensie zmusił mnie do poszukiwania, czegoś równie świeżego, co praktycznego – z nadzieją, że pomogę zarówno sobie jak i innym w budowaniu strategii i wyznaczaniu celów. A jako, że moją pozazawodową pasją jest kolarstwo górskie postanowiłem wpleść w całość dozę „ekstremum”, które pasuje na równi do tego sportu jak i koncepcji, którą przedstawiam w podręczniku.Koncepcja wymaga zmiany sposobu myślenia o klasycznym podejściu do procesu budowania strategii. Jak pewnie wiesz - w podejściu klasycznym – stosowanym przez większość firm - wizja strategiczna jest punktem wyjścia w procesie planowania strategii.
Ale czy tak musi być?
Wróćmy do kostki. Wyobraź sobie ułożoną Kostkę Rubika. Każda ze ścian w jednolitym kolorze. Spójna i przejrzysta całość. Tak wyglądała moja pierwsza kostka wyciągnięta ze zgrabnego pudełka. Kostka nie czekała długo - kilka ruchów i ścianki zamieniły się w kolorową mozaikę. Kolejny krok - wyzwanie – powrócić do tego co było na początku – idealnie ułożonej całości. Zaczynam układać. Jest pierwsza ścianka….i to by było na tyle. Okazuje się że pierwotnie spójna całość składająca się z 6 kolorowych ścian nie da się tak łatwo złożyć ponownie w całość.
Dzisiaj myślę o Kostce Rubika, jak o metaforze obrazującej organizacyjną wizję strategiczną. Myślę też o tym jak, taka wizja jest dekomponowana w procesie planowania strategicznego, a następnie „rozdawana” menedżerom i ich zespołom z oczekiwaniem ponownego złożenia w idealną całość. To równie trudne jak ułożenie kostki i bardzo często w warunkach organizacyjnych okazuje się nierealne.
Nie każda kompozycja rozłożona na czynniki pierwsze daje się ponownie złożyć w całość.
Ułożona kostka to wizja strategiczna. Rozłożenie kostki odzwierciedla planowanie strategii. Układanie kostki, to realizacja strategii i podążanie w kierunku wizji. W praktyce może okazać się, że pomimo najszczerszych chęci i zaangażowania, firma po prostu nie ma potencjału do realizacji określonej wizji strategicznej. Przeszacowanie możliwości firmy, to częsta bolączka planujących strategię. W takiej sytuacji wizja, która z założenia miała pokazywać kierunek i motywować przestaje być realna. Traci siłę napędową. Zamiast motywować wywołuje frustrację. Cały plan przygotowany na podstawie wizji zaczyna tracić sens w oczach zaangażowanych w jego realizację osób.
Oczywiście sytuacja nie musi wyglądać tak czarno. Istnieją przecież firmy, które radzą sobie z taką układanką, Jednak praktyka pokazuje, że częściej można spotkać, takie dla których „układanie strategii” w kierunku określonej wizji strategicznej stanowi barierę nie do przejścia. Trzeba zaznaczyć, że istnieją również takie firmy, dla których już określenie samej wizji strategicznej równa się z cudem i przekształca się w wielotygodniowy proces.
Jak zatem takie firmy mogą poradzić sobie z budowaniem strategii? Mogą podjąć próbę i skorzystać z ekstremalnego podejścia do projektowania strategii – czyli rozpocząć realizację strategii bez określonej wizji oraz abstrakcyjnych celów. Mogą skoncentrować się na działaniu oraz na tym, co dla nich możliwe i realne. To z działania liderów oraz ich zespołów wyłoni się strategia, a wraz z nią cele strategiczne oraz wizja będąca odzwierciedleniem ambicji i potencjału rozwojowego firmy. De facto, to działania i projekty decydują o tym jak wygląda strategia firmy - nie wizja i ogólne cele.
Chcesz wiedzieć jaką strategię realizujesz.
Zobacz w jakie projekty i działania inwestujesz kluczowe zasoby.
Ekstremalne projektowanie strategii, nie jest cudownym rozwiązaniem. Ale stanowi alternatywę dla tych firm, które poszukują zupełnie innego podejścia do przygotowania i realizacji strategii.
Teraz mają wybór!