Myślenie strategiczne
KLUCZOWE KOMPETENCJE
Jakość ekstremalnego projektowania strategii w dużym stopniu zależy od jednej szczególnej kompetencji - myślenia strategicznego. Myślenie strategiczne to proces wielowymiarowy. Dotyczy zarówno teraźniejszości, przeszłości oraz przyszłości. Myślenie strategiczne w ekstremalnym projektowaniu strategii jest kompleksowe i nie nacechowane liniowością. Wymaga wyobraźni i odwagi przekształconej w działania. Myślenie strategiczne wymaga spojrzenia w przyszłość. Zbudowania pozytywnej historii oraz koncepcji rozwoju. Lecz każda koncepcja rozwoju jest zakorzeniona w przeszłości. To przeszłość pokazuje co jest możliwe i prawdopodobne. Lecz trzeba pamiętać, że nawet najlepsze zrozumienie przeszłości nie pokaże, co wydarzy się w przyszłości.
Życie idzie do przodu, ale jest rozumiane wstecz.
SØREN KIERKEGAARD
Osoba projektująca strategię myśli inaczej niż osoba planująca. Potrafi dostrzec i wykorzystać to, czego inni nie akceptują lub odrzucają. Posługuje się kreatywną intuicją powiązaną z informacjami i doświadczeniami. Takie podejście wymaga uczenia się na własnych błędach i doświadczeniach. Wymaga elastyczności umożliwiającej wprowadzanie modyfikacji do działania. Taka osoba zbiera pomysły lub inicjuje zbieranie pomysłów Przekształca je w projekty komponujące się z kontekstem w którym działa firma. Takich pomysłów może być wiele, lecz nie wszystkie przekształcą się w projekty, a następnie w projekty strategiczne. Pomysły i projekty muszą być konfrontowane z rzeczywistością, a ponieważ kontekst zmienia się pod wpływem prowadzonych działań - pojawiają się nowe możliwości, nowe wyzwania, nowe pomysły i projekty. W taki sposób z kolejnych iteracji i działania wyłania się strategia.
Strategia jest określoną koncepcją rozwoju firmy. Z jednej strony odzwierciedla aspiracje firmy, a z drugiej jej możliwości. Jeśli chcesz wiedzieć jaka jest strategia firmy, zobacz, gdzie ta alokuje kluczowe zasoby. To, jakie projekty realizuje wynika właśnie z decyzji dotyczącej alokowania zasobów (finansowych, materialnych, niematerialnych). Rezultaty biznesowe projektów pokażą jaka strategia wyłoni się z działania. Okaże się co jest realne w sensie strategicznym dla tej firmy. Strategii firmy nie stanowią abstrakcyjne cele strategiczne, ani też wizja. Strategia wymaga odpowiedzi na pytanie co zrobić i jak? – a tej należy szukać wśród realizowanych przez firmę inicjatyw i projektów.
Strategia w biznesie nie jest trwałym przepisem na sukces! To, jedynie zbiór założeń dotyczących wyboru podejścia do prowadzenia biznesu. Strategia wyłania się z działań oraz reakcji organizacji i jej otoczenia na te działania. Tak jak istnieje pewność co do podejmowanych działań, tak nie ma pewności jakie reakcje wywołają te działania. Strategia wiąże teraźniejszość, przeszłość oraz przyszłość tworząc sieć wzajemnie wpływających na siebie decyzji. Dlatego bardzo trudno jest zaplanować strategię w wymiarze praktycznym i liniowym. O wiele łatwiej jest opisać strategiczną podróż ex post – już po fakcie – i stworzyć na tej podstawie case przedstawiający drogę liniowego i logicznego postępowania. W rzeczywistości droga ta nie jest taka prosta i logiczna. Zależy także od szczęścia, możliwości i przypadków.
Ekstremalne projektowanie strategii zakłada, że strategia jako szczegółowo opracowany zestaw celów i wizji nie jest potrzebny do rozpoczęcia działań rozwojowych. Aby zrobić pierwszy krok w rozwoju istotniejsza jest znajomość kontekstu działania firmy, dobre pomysły na projekty i energia do działania.
Projekty strategiczne stanowią clou ekstremalnego projektowania strategii. To z nich ostatecznie wyłoni się strategia. Na etapie inicjowania projektów - należy zadbać o jak największą dawkę pozytywnej energii i myślenia strategicznego. Projektowanie biznesu w sensie strategicznym wymaga połączenia kreatywnej intuicji z działaniem. Projekty powinny być przygotowane do realizacji i rozpoczęte. Należy być gotowym na to, że w praktyce część projektów będzie kontynuowana i zakończona sukcesem, a część zaniechana lub zmodyfikowana.
Nie chodzi tutaj o to, aby zrealizować jak największą liczbę projektów. Do uzyskania efektów potrzebna jest koncentracja, a nie uzyskamy jej jeśli rozproszymy zasoby i energię na zbyt wielu projektach. Ich nadmiar może być źródłem niepewności i sparaliżować działania. W ekstremalnym projektowaniu strategii ważna jest koncentracja na tym co niesie ze sobą największy potencjał. Lepszym wyborem są projekty w których widać postęp, niż takie które są świetnymi koncepcjami, ale realizacyjnie stoją w miejscu.
W sensie strategicznym projekty stanowią ofensywną część strategii. W zarządzaniu projektami istotna jest elastyczność zapewaniająca zdolność do relokacji zasobów pomiędzy projektami. Dlatego ważna jest prostota dzięki, której można zrozumieć jaki projekt w jaki sposób wpływa na osiągane cele i rezultaty. Jeśli projektów będzie zbyt wiele, obraz stanie się niewyraźny i utrudni podejmowanie decyzji i działanie.